Ni
Dr. Rodolfo John Ortiz Teope
Sa puso ng bawat Pilipino ay naroon ang pagnanais na mamuhay
sa isang payapa, ligtas, at maunlad na bansa. Subalit, habang ang araw ay
sumisikat at ang mga bata’y naglalaro sa mga kalsada, may mga ulap ng takot na
patuloy na bumabalot sa ating lipunan—ang anino ng terorismo.
Hindi biro ang maging isang mamamayan ng isang bansang
patuloy na binabagabag ng karahasan at kaguluhan. Ang bawat putok ng baril, ang
bawat pagsabog ng bomba, at ang bawat ulat ng pagdukot ay hindi lamang mga
headline sa balita—ito ay mga sugat sa pambansang damdamin. Kaya hindi na
kataka-taka kung bakit maraming sektor ang nagsusumikap na masugpo ang
terorismo. Ang ating mga awtoridad ay pursigidong nagpapatupad ng legal na
aksyon. Ang mga sundalo’y isinusugal ang kanilang buhay sa larangan ng digmaan.
At ang mga repormista, kasama ang mga lingkod-bayan at aktibistang tulad ko, ay
pilit na hinahanap ang kapayapaan sa pamamagitan ng makatao at demokratikong
pamamaraan.
Ngunit sa kabila ng lahat ng ito, tila may kulang. Bakit nga
ba tila hindi tayo nagtatagumpay nang lubos?
Ideolohiya: Ang Ugat ng Terorismo
Sa aking masinsinang pagsusuri at karanasan sa larangan ng
political science, komunikasyon, at public service, napagtanto kong ang
terorismo ay hindi lamang isang simpleng krimen o rebelyon. Ito ay isang
produkto ng isang matinding ideolohiya—isang ideolohiyang sumisibol sa kawalan
ng pag-asa, sa kasaysayan ng pang-aapi, sa kahirapan, sa diskriminasyon, at sa
pakiramdam ng pagiging dayuhan sa sariling bayan.
Ang terorismo ay bunga ng isang matagal na pagkakait—ng
pagkakataon, ng boses, at ng dignidad. Kapag ang isang sektor ng lipunan ay
matagal nang nakakulong sa kahirapan at pagwawalang-bahala, madaling itanim sa
kanilang isipan ang paniniwalang ang karahasan ay ang tanging kasagutan.
Kaya’t hindi sapat na labanan ito ng armas. Hindi sapat na
basta ikulong ang mga terorista. Sapagkat ang terorista ay maaaring maaresto,
ngunit ang ideolohiya ay nananatili. Ang tunay na laban ay nasa isipan—sa
paghubog ng kamalayan, sa pagkumbinsi sa puso, at sa pagbura sa mga maling
paniniwala gamit ang kapangyarihan ng tama, makatarungan, at makataong ideya.
Progresibo, Responsable, at Organisadong Demokrasya: Isang
Kontra-Ideolohiya
Ang aking paniniwala ay malinaw: upang mapigilan ang
paglaganap ng terorismo, kailangan natin ng isang mas malalim at matibay na
ideolohiya—isang positibong paniniwala na magiging kontra-bisa sa ideolohiya ng
karahasan. Dito pumapasok ang konsepto ng Progresibo, Responsable, at
Organisadong Demokrasya.
Ito ay hindi simpleng political slogan. Ito ay isang
panukalang pamumuhay. Isa itong sistema ng kaisipan na nakatuon sa
pagkakapantay-pantay, pagtutulungan, at paggalang sa karapatang pantao.
• Progresibo, dahil kailangan natin ng lipunang umuunlad
hindi lang sa ekonomiya kundi sa kaisipan at espiritwal na antas.
• Responsable, dahil bawat mamamayan ay may pananagutan sa
kapwa, sa bansa, at sa kinabukasan.
• Organisado, sapagkat kailangan ng malinaw at matatag na
mga institusyon at sistemang pampulitika upang maipatupad ang mga reporma.
Sa pamamagitan ng ideolohiyang ito, maaari nating hubugin
ang bagong henerasyon ng mga Pilipino na hindi tumatangkilik sa dahas kundi sa
diyalogo; na hindi humahanap ng ganti kundi ng katarungan; at higit sa lahat,
naniniwala sa kapayapaan na nakaugat sa pagkakaisa, hindi sa takot.
Ang Labanan sa Kaisipan: Mga Halimbawa sa Kasaysayan
Isang mahalagang aral ang matututuhan natin sa dalawang
mahahalagang kabanata sa kasaysayan ng mundo: ang Cold War ng Amerika at
Russia, at ang Gulf War ng Amerika laban kay Saddam Hussein ng Iraq.
Sa laban kontra Komunismo sa Russia, hindi naglunsad ng
total war ang Estados Unidos. Sa halip, ginamit nila ang ideolohiya, media,
edukasyon, at kultura upang labanan ang Komunismo. Gumamit sila ng propaganda,
pang-ekonomiyang estratehiya, at diplomatikong hakbang upang dahan-dahang
mapatunayang ang liberal na demokrasya ay mas matatag kaysa diktadura.
Sa kabilang banda, sa kaso ni Saddam Hussein, naging sentral
ang paggamit ng pwersang militar. Ngunit ano ang naging bunga? Sa halip na
mapuksa ang banta, lalo pa itong lumalim at naging sanhi ng mas matinding
terorismo, tulad ng pagsibol ng ISIS.
Dito natin nauunawaan: ang mga ideolohiya ay hindi natatalo
sa pamamagitan ng dahas. Kailangang tugunan ang pinagmulan nito—ang kawalang
pag-asa at kaisipang batay sa takot at galit. Dapat itong palitan ng
ideolohiyang nakabatay sa pag-asa, pagkakaisa, at kapayapaan.
Ang Papel ng Mamamayan: Mula Indibidwal Hanggang Bansa
Kung nais natin ng tunay at pangmatagalang solusyon sa
terorismo, kailangang simulan ito sa pinakaubod ng lipunan—ang indibidwal. Ang
pagbabagong nais nating makita ay kailangang manggaling sa loob.
Ang ating edukasyon ay dapat hubugin sa diwa ng peace
education. Ang ating mga kabataan ay dapat sanayin hindi lang para maging
produktibo, kundi para maging mapagkalinga, makatao, at makabansa. Ang mga
pamilyang Pilipino ay dapat pinalalakas upang ituro ang disiplina, hindi sa
pamamagitan ng pananakit kundi sa pamamagitan ng mabuting halimbawa.
Ang Simbahan, paaralan, media, at pamahalaan ay may papel sa
pagbabagong ito. Ang media ay kailangang tumigil sa pag-romantisize ng
karahasan. Ang pulitika ay dapat ilayo mula sa sistemang trapo na lumilikha ng
kawalang tiwala. At ang mga pinuno ng bayan ay dapat maging huwaran ng
moralidad, pagkakaisa, at malasakit.
Kapayapaan Bilang Ideolohiya
Sa huli, ang labang ito ay hindi laban ng armas kundi ng
ideolohiya. At kung nais nating manalo, kailangang mas maging makapangyarihan
ang ating ideolohiya kaysa sa kanila.
Ang Progresibo, Responsable, at Organisadong Demokrasya ay
hindi lamang kontra-bala sa terorismo. Ito ang ating panibagong pag-asa. Ito
ang ating panibagong armas. At ito ang ating panibagong panata.
Hindi sapat na magalit tayo sa terorismo. Kailangan nating
yakapin ang kapayapaan. At ito ay hindi lamang gawain ng pamahalaan—ito ay
responsibilidad nating lahat.
Sa Dulo: Isang Panawagan
Ngayon, higit kailanman, kailangan nating magsama-sama. Kung
tunay nating hangad ang kapayapaan, kailangang yakapin natin ang prinsipyo ng
pagmamahalan kaysa galit, ang pagbuo kaysa pagsira, at ang pagkakaisa kaysa
pagkakahiwalay.
Ito ang panawagan ng aking puso—bilang isang Pilipinong may
paninindigan, bilang isang lingkod-bayan na nananalig sa kabutihan ng bawat
isa, at bilang isang anak ng Inang Bayan na uhaw sa tunay na kapayapaan.
Huwag nating hayaang ang ideolohiya ng karahasan ang manaig.
Iwasto natin ito gamit ang ideolohiya ng kapayapaan, katarungan, at demokrasya.
Sapagkat sa pagtatapos ng lahat ng digmaan, ang tanong ay
hindi kung sino ang nanalo sa barilan, kundi kung paano natin pinanindigan ang
dangal ng ating pagkatao—bilang mga Pilipinong may puso para sa kapayapaan at
dangal para sa bayan.
___________________________________________________
*Dr. Rodolfo John Ortiz Teope is the Founder and National President of the 1st Philippine Pro-Democracy Foundation
